Aυχενικό σύνδρομο: Τι πρέπει να γνωρίζετε
Τι είναι το αυχενικό σύνδρομο;
Το αυχενικό σύνδρομο είναι ένα σύνδρομο με ενοχλήματα από τον αυχένα κυρίως, αλλά πολλές φορές και από τα άνω άκρα, την περιοχή των ώμων και την πάνω περιοχή του θώρακα. Tα ενοχλήματα μπορεί να είναι ένας απλός πόνος με δυσκαμψία του αυχένα ή έντονο περιορισμό των στροφών δεξιά ή αριστερά, ραχιαία ή κοιλιακά. Πολλές φορές ο πόνος επεκτείνεται με τη μορφή καυσαλγίας ή μουδιάσματος στην περιοχή των άνω άκρων, βραχίονα, αντιβραχίου ή καρπού και δακτύλων, ανάλογα με την κατανομή της ρίζας της αυχενικής μοίρας που πιέζεται. Σ’ αυτήν την περίπτωση μιλάμε για αυχενοωμοβαχιόνιο σύνδρομο με ή χωρίς νευρολογικά σημεία, δηλαδή μείωση αντανακλαστικών, υπαισθησία ή ελάττωση της μυικής ισχύος.
Άλλοτε πάλι λείπουν όλα τα παραπάνω και υπάρχει κεφαλαλγία ή ζάλη, με ή χωρίς τάση προς έμετο, άλλοτε με ίλιγγο και άλλοτε όχι.
Στις περισσότερες περιπτώσεις ενοχοποιούνται εκφυλιστικές αλλοιώσεις της αυχενικής μοίρας της σπονδυλικής στήλης (AMΣΣ), με τη μορφή οστεοφύτων στις περιοχές των σπονδυλοσπονδυλικών αρθρώσεων καθώς επίσης και αλλοιώσεις (εκφυλίσεις) των μεσοσπονδυλίων δίσκων (δισκοπάθειες). Δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις, όμως, που και ένας έντονος μυικός σπασμός των ινιακών μυών από μια ψύξη ή θλάση, προκαλεί ανάλογα συμπτώματα.
Αιτία για το αυχενικό σύνδρομο
- Επαναλαμβανόμενοι μικροτραυματισμοί της αυχενικής μοίρας, με αποτέλεσμα την εκφύλιση του μεσοσπονδύλιου δίσκου.
- Θλάση μυός στην αυχενική μοίρα. Απότομη ή βίαιη κίνηση λόγω τροχαίου ατυχήματος.
- Επαναλαμβανόμενη «κακή» στάση κατά την εργασία (σύνδρομο κακής στάσης – posture syndrome).
- Αυχενική δισκοπάθεια – δισκοκήλη.
Συμπτώματα του αυχενικού συνδρόμου
- Πόνος στον αυχένα με επέκταση στην ινιακή χώρα.
- Πόνος στον ώμο ή/και το χέρι. Περιορισμός των κινήσεων της κεφαλής.
- Υποτροπιάζουσα αυχεναλγία.
- Διαταραχές ισορροπίας (ίλιγγος, ζάλη, εμβοές ώτων), διαταραχή της όρασης, καρηβαρία.
- Νευρολογικά συμπτώματα στα άνω και κάτω άκρα (αιμωδία – μυρμήγκιασμα).
Πως διαγιγνώσκεται το αυχενικό σύνδρομο;
Ποια είναι η θεραπευτική αντιμετώπιση;
H θεραπεία στην πλειοψηφία των περιπτώσεων είναι συντηρητική.
Περιλαμβάνει την εφαρμογή ζεστών επιθεμάτων με τη μορφή εμπλάστρων, θερμοφόρας ή θερμών γαζών στην περιοχή του αυχένα. Eπίσης, η ακινητοποίηση της αυχενικής μοίρας με ένα μαλακό αυχενικό κολλάρο θα βοηθούσε. Συνιστώνται επίσης αντιφλεγμονώδη και μυοχαλαρωτικά φάρμακα και αποφυγή του έντονου φωτός και της τηλεόρασης.
H φυσικοθεραπεία, με τη σειρά της, προσφέρει σημαντική ανακούφιση, προτιμάται όμως στις χρόνιες περιπτώσεις και λιγότερο στις οξείες. Μετά την υποχώρηση των συμπτωμάτων επιβάλλεται εφαρμογή ειδικών ασκήσεων, με σκοπό τη βελτίωση της κινητικότητας του αυχένα και των άνω άκρων καθώς και την ενδυνάμωση της περιοχής.
Tέλος, η χειρουργική θεραπεία ενδείκνυται μόνο σε περιπτώσεις παγίδευσης αυχενικής ρίζας με έντονη νευρολογική σημειολογία.
Σπασμωδικό ραιβόκρανο (δυσκαμψία του αυχένα)
Το σπασμωδικό ραιβόκρανο είναι η ακούσια τονική σύσπαση (συστολή) ή διαλείποντες σπασμοί των πλάγιων ή οπίσθιων αυχενικών μυών.Συμπτώματα
Συμπτώματα
Εμφανίζεται μεταξύ των 30 και 60 ετών και με μεγαλύτερη συχνότητα στις γυναίκες. Χαρακτηρίζεται από επώδυνους μυϊκούς σπασμούς στη μία πλευρά του αυχένα.
Η νόσος μπορεί να είναι προσωρινή και ήπια, αλλά μπορεί να γίνει και χρόνια, προκαλώντας ακινησία και παραμόρφωση.
Στις ήπιες καταστάσεις (ξεκίνημα της πάθησης σε νεαρότερη ηλικία) το 10 – 20% αναρρώνει μέσα στα 5 χρόνια από τη στιγμή της εμφάνισης της νόσου.
Το 1/3 των περιπτώσεων εμφανίζει δυστονία σε άλλα σημεία (βλέφαρα, πρόσωπο, σαγόνι, χέρι). Οι ακούσιες κινήσεις (π.χ. οι σπασμοί) εξαφανίζονται στη διάρκεια του ύπνου.
Διάγνωση
Στα νεογνά, πρέπει να ελέγχεται ο λαιμός για ασυμμετρία και ανώμαλη δομή. Αιμάτωμα του στερνοκλειδομαστοειδή μυ μπορεί να εμφανισθεί αρκετές ημέρες μετά τη γέννηση και να εξελιχθεί σε ινώδη τους επόμενους μήνες.
Αντιμετώπιση
Η εκ γενετής νόσος πρέπει να αντιμετωπίζεται αμέσως μέσα στους πρώτους μήνες ζωής, αρχικά με έντονη φυσικοθεραπεία. Σε περίπτωση που η φυσικοθεραπεία δεν είναι αποτελεσματική, ενδείκνυται χειρουργικός διαχωρισμός του συσταλμένου στερνοκλειδομαστοειδή μυ και των γύρω μαλακών ιστών.
Στο ραιβόκρανο ενηλίκων η πρόγνωση είναι θετική για τη διόρθωση ορθοπαιδικών ανωμαλιών στο λαιμό, ενώ οι δευτερεύοντες σπασμοί από νευρολογικές διαταραχές είναι δυσκολότερο να αντιμετωπιστούν και μπορεί να επιμείνουν.
Ο σπασμός αναστέλλεται προσωρινά με φυσικοθεραπεία και μαλάξεις. Οι δυστονικές κινήσεις υποχωρούν μόνο στο 25-30% των περιπτώσεων με χορήγηση φαρμακευτικών σκευασμάτων (π.χ. αντιχολινεργικά).
Πολλαπλές εγχύσεις τοξίνης τύπου Α (botox) στους δυστονικούς μύες του αυχένα βελτιώνουν τη θέση της κεφαλής και μειώνουν τους επώδυνους μυϊκούς σπασμούς. Η θεραπεία μπορεί να χάσει την αποτελεσματικότητά της, στην περίπτωση που αναπτυχθούν αντισώματα κατά της τοξίνης.
Η επιλεκτική απονεύρωση των αυχενικών μυών θεωρείται ως η περισσότερο επιτυχημένη θεραπευτική προσέγγιση.